مواد ضد عفونی کننده شیمیایی

یکی از عوامل تاثیرگذار بر سلامت انسان ضدعفونی بودن محیط زندگی وی از هر گونه باکتری و میکروب است و به همین دلیل است که روش های ضدعفونی کردن و به ویژه مواد شیمیایی موثر در از بین بردن میکروب ها و باکتری ها بسیار مورد توجه قرار گرفته است.انواع مختلفی از مواد ضدعفونی کننده، از ضدعفونی کننده‌های طبیعی و غیرسمی گرفته تا ضدعفونی کننده‌های صنعتی با درصد گندزدایی بالا در بازار وجود دارند.

ضد عفونی کننده چیست؟

ضدعفونی کننده‌ها (Disinfectant) مواد ضدمیکروبی هستند که برای از بین بردن انواع میکروب‌های موجود بر روی سطوح مختلف ساخته شده‌اند. ضد عفونی کردن، فرآیندی فیزیکی یا شیمیایی است که انواع باکتری‌ها، ویروس‌ها و میکروب‌ها را از بین می‌برد. ضدعفونی کننده‌ها با سایر داروهای ضد میکروبی مانند آنتی بیوتیک‌ها، که میکروب‌های موجود در بدن را از بین می‌برند و ضدعفونی کننده‌هایی که میکروب‌های موجود در بافت زنده را از بین می‌برند، تفاوت دارند. مواد ضدعفونی کننده، دیواره سلولی میکروب‌ها را از بین می‌برند و یا در سیستم متابولیسم آن‌ها اختلال ایجاد می‌کنند.

آشنایی با تعریف دقیق اصطلاحات رایج در زمینه ضدعفونی کردن

• شستشو یا پاک کردن

برطرف کردن گرد و غبار، خون یا برخی آلودگی ها از روی اجسام به کمک آب و ماده صابونی
“در زندگی روزانه اغلب این روش به عنوان بهترین روش از بین بردن آلودگی ها معرفی می شود ولی در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی اغلب از روش های دیگر ضدعفونی کردن در کنار شستشو استفاده می شود.”

• گندزدایی :

این روش برای از بین بردن ارگانیسم های بیماری زا که روی اشیا وجود دارند استفاده می شود.
با توجه به تعریف، اغلب گندزدایی در مراکز درمانی کاربرد دارد ولی لازم است بدانید که این روش، استریل شدن کامل سطح مورد نظر را تامین نمی کند و هدف از گندزدایی حداقل کردن خطر عفونت یا فساد محصولات است.

• ضدعفونی کردن :

در این روش که در زندگی روزمره نیز کارایی دارد برای جلوگیری از عفونت، سطح بافت زنده را با مواد ضدعفونی کننده تمیز می کنند.
لازم است بدانید در روش ضدعفونی کردن هدف متوقف کردن رشد و نمو باکتری های روی بافت زنده است ولی در گندزدایی کشتن و تخریب باکتری ها هدف اصلی است. الکل به عنوان یک ماده گندزدا و ضدعفونی کننده شناخته شده است و به همین دلیل جایگاه خاصی در مصارف خانگی پیدا کرده است.

ویژگی های مواد ضدعفونی کننده

یک ماده ضدعفونی کننده مناسب می‌تواند فرآیند استریل سازی میکروبیولوژیکی کاملی را انجام دهد، بدون آنکه به انسان و محیط زندگی وی آسیب برساند. اکثر ضدعفونی کننده‌های خانگی مدرن حاوی دناتونیوم (Denatonium)، یک ماده فوق‌العاده تلخ هستند که به عنوان یک اقدام ایمنی برای جلوگیری از مصرف دهانی توسط کودکان، به ضدعفونی کننده‌ها اضافه می‌شود. مواد ضدعفونی کننده‌ای که در خانه‌ها استفاده می‌شوند هرگز نباید با دیگر مواد تمیز کننده مخلوط شوند زیرا ممکن است منجر به ایجاد واکنش‌های شیمیایی خطرناکی شوند.ا توجه به اینکه فعالیت میکروب ها و باکتری ها با یکدیگر متفاوت است برای اطمینان از ضدعفونی بودن محیط و از بین بردن کامل میکروب ها باید ماده شیمیایی مناسب با نوع فعالیت میکروب ها را انتخاب نمود. در غیر این صورت ممکن است از ماده ای به عنوان ضدعفونی کننده استفاده شود که با فعالیت میکروب های موجود در محیط سازگار بوده و تاثیری بر توقف رشد آن ها نداشته باشد.